TOS
staat voor
taalontwikkelingsstoornis
Lees de tekst voor!
Bij een TOS wordt taal in de hersenen minder goed verwerkt. Kinderen met TOS hebben vaak grote moeite met praten en het begrijpen van taal.
Wat betekent dit:
- Door een TOS heb je vaak moeite met leren en ontwikkelen in al je moedertalen.
- Door een TOS heb je vaak moeite om een goede zin te maken en/of te begrijpen.
- Door een TOS heb je vaak moeite met het onthouden en/of 'vinden' van woorden.
- Door een TOS heb je vaak meer problemen met plannen en organiseren.
- Door een TOS word je vaak niet begrepen en heb je (mede hierdoor) vaak problemen met het omgaan met emoties.
ONLINE TOS-WEBINARS
WERELD TOS DAG 17 oktober 2025:
BOEKENNIEUWS
BOEK: Ondersteunend tekenen bij TOS - Pien van der Most - 2023
BOEK: Taalontwikkelingsstoornissen bij het jonge kind (0-8 jaar) - Bernadette Sanders
TOSshop -> Alles over TOS -> Overzichtelijk, gemakkelijk, alles op één plek.
Ridder Mark -> Lezen op Muziek: Stimuleer Muziek- en Leesvaardigheden in het basisonderwijs.
Artikel in het Noordhollands Dagblad (Heleen Gorter en Neeltje van Bedem)
The Hidden Disorder: Understanding Developmental Language Disorder: Full Film - by Ryan Kalifa
TOS FEITEN & CIJFERS
5% tot 7% van alle kinderen/leerlingen heeft (een vorm van) TOS.
Slechts 0,05% van alle leerlingen kan extra ondersteuning krijgen van een expertisecentrum.
Ongeveer 50% van alle kinderen in de grote steden in Nederland spreekt meer dan 1 taal.
Ongeveer 34% van alle kinderen met TOS is meertalig.
Een meertalig kind heeft een TOS in alle talen die hij/zij spreekt.
Een TOS expertisecentrum geeft enkel ondersteuning in het Nederlands, zelfs als jullie kind meertalig is.
Er zijn nog steeds scholen/docenten die aangeven geen kinderen met TOS in de klassen te hebben.
Er zijn nog steeds scholen die aangeven nog nooit te hebben gehoord van een TOS.
Wist je dat?
In elke klas van 30 kinderen hebben ±2 kinderen een (vorm van) TOS.
Op elke reguliere basisschool (met 250 kinderen) hebben ±18 kinderen een (vorm van) TOS.
Op elke reguliere middelbare school (met 2000 kinderen) hebben ±140 kinderen een (vorm van) TOS.
Op elke reguliere basisschool (250 leerlingen) kunnen helaas 0 kinderen een ondersteuningsarrangement krijgen.
Op elke 8 reguliere basisscholen (met elk 250 leerlingen) kan slechts 1 kind een ondersteuningsarrangement krijgen.
Op elke reguliere middelbare school (met 2000 kinderen) kan slechts 1 leerling een ondersteuningsarrangement krijgen.
OPEN DAGEN MIDDELBARE SCHOLEN
De open dagen 2024 van de reguliere middelbare scholen komen er binnenkort weer aan.
Heeft jullie (meertalige) kind een TOS? Dan is het misschien handig om eerder dan groep 8 alvast wat (zorgafdelingen van reguliere) middelbare scholen te bezoeken....
“TOS, wat is dat? Wij hebben wel een aantal kinderen met Dyslexie, die kunnen wij goed helpen, wij kunnen uw kind met TOS vast ook goed helpen!”
FABELS & SLECHTE ADVIEZEN
Hieronder vind je een opsomming van foute uitspraken die kinderen met TOS en hun ouders (soms nog steeds) te horen krijgen.
LATE PRATER
Jullie kind is gewoon een late prater, dat komt vanzelf wel goed!
PRAAT ALLEEN NEDERLANDS MET ME
Je kunt beter alleen Nederlands tegen je kind spreken, door twee talen te spreken raakt je kind in de war.
NIET MEERTALIG OPVOEDEN
De meertalige opvoeding verhoogt de kans op TOS
GAAT VANZELF WEL OVER
Die TOS, daar groeit jullie kind wel overheen.
ZONDER KINDEROPVANG MEER KANS OP TOS
Als je een kind niet naar de kinderopvang stuurt, heb je meer kans op een TOS.
HET IS GEEN TOS, HET IS EEN GEDRAGSPROBLEEM
Jullie kind is gewoon wat onrustig (of ondeugend!) Dit gedrag van jullie kind is echter niet acceptabel.
TOS KOMT BIJNA NIET VOOR
Op onze middelbare school met 2000 kinderen hebben wij in totaal 3 kinderen met TOS, het komt dus echt heel weinig voor.
OP SCHOOL SPREEK JE ALLEEN NEDERLANDS
Meertaligheid is iets voor thuis, op school spreken we alleen Nederlands.
DE MEERTALIGE OPVOEDING VAN OUDERS IS HET PROBLEEM
Het kind heeft geen probleem, het is de schuld van de ouders en hun (meertalige) opvoeding.
HULP BIJ EXAMENS & ANDERE HULPMIDDELEN
Hieronder een aantal hulpmiddelen die je kunt bespreken met de school van je kind. Let op!: Onderstaande aanpassingen zijn slechts aanbevelingen, elke school/examencommissie mag zelf bepalen of jullie kind hiervoor in aanmerking komt.
- Aanpassing omstandigheden afname toets of examen. (voorheen siméa-protocol)
Deze documenten zijn ontwikkeld door ambulant begeleiders van de werkgroep VO-MBO Siméa in samenspraak met de instellingen en in overleg met het ministerie van OCW, het College voor Examens en de ouderorganisaties. Het biedt de mogelijkheid om in een vroeg stadium noodzakelijke aanpassingen te inventariseren, deze schriftelijk vast te leggen en in te dienen/aan te vragen bij de examencommissie.
- Regeling ontheffing tweede/derde moderne vreemde taal (bijv. DUITS en FRANS)
Het bevoegd gezag van het voortgezet onderwijs kan in uitzonderlijke gevallen rekening houden met taalgerelateerde stoornissen. Dit zal altijd van geval tot geval bekeken moeten worden.
- Laptop-protocol
Gebruik van een laptop is op sommige scholen toegestaan indien er een verklaring/rapport van een specialist wordt ingeleverd waaruit blijkt dat het werken met de laptop noodzakelijk wordt geacht in verband met een stoornis of een stoornis in de motoriek van de betreffende leerling.
- Tijdverlenging CITO-toetsen/examens.
Voor leerlingen met TOS die in het bezit zijn van een deskundigenverklaring kan tijdverlenging van maximaal 30 minuten toegestaan worden.Alles wat je altijd al wilde weten over TOS
5% tot 7% van alle kinderen in Nederland hebben een (vorm van) TOS.
Bij een vroege signalering speelt het consultatiebureau een belangrijke rol, hier kan soms (het vermoeden van) TOS ontdekt worden als het kind laat is met praten of weinig spreekt.
Hier vind je een aantal hulpmiddelen die je kunt bespreken met de school van je kind. Let op!: Onderstaande aanpassingen zijn slecht aanbevelingen, elke school/examencommissie mag zelf bepalen of jullie kind hiervoor in aanmerking komt.